İkinci el araba piyasasında “sahte ilan” ve “fiyat köpüğü” sıkıntılarına karşı getirilen e-Devlet onaylı “doğrulanmış ilan sistemi”, bölüm temsilcilerine nazaran hem alıcıları koruyor hem de piyasayı daha gerçekçi bir yere oturtuyor.
AA muhabirinin derlediği bilgiye nazaran, otomotiv kesiminde kayıt dışı ticari faaliyetlerin önüne geçilmesi için Ticaret Bakanlığınca taşıt ilanlarında Elektronik İlan Doğrulama Sistemi (EİDS) üzerinden “yetki doğrulaması”, 1 Nisan prestijiyle uygulanmaya başlandı. Düzenlemeyle, ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti yapanların, Bakanlıktan yetki evrakı alma zarurî hale geldi.
Satış portallarındaki taşıt ilanları, yalnızca ilana mevzu taşıt sahibi, birinci ve ikinci derece kan hısımları yahut eşi ile taşıt sahibince yetkilendirilen evraklı işletmelerce verilebiliyor. Taşıt sahiplerinin, ilan verme konusunda oto galeri işletmelerini yetkilendirmesi, e-Devlet üzerinden gerçekleştiriliyor.
Söz konusu uygulamayla taşınmaz ve ikinci el taşıt dallarında uydurma ilanların, spekülatif fiyat artışlarının ve tüketici mağduriyetlerinin önüne geçilmesi hedefleniyor.
“Sistem fahiş fiyatların önüne geçiyor”
Motorlu Araç Satıcıları Federasyonu (MASFED) Genel Başkanı Aydın Erkoç, konuya ait yaptığı değerlendirmede, artık yetki dokümanı olmayan şahısların portallar üzerinden ilan veremeyeceğini söyledi.
Her yeni sisteme geçişte olduğu üzere ilan doğrulamaya ahenk sürecinde de birtakım aksaklıklar yaşanabileceğine işaret eden Erkoç, “Biz bunun yıllarca gayretini verdik. Bilhassa pandemi sonrası, üretimde yaşanan meselelerle birlikte piyasada fahiş fiyatlar oluşmuştu, bu sistem fahiş fiyatların önüne geçiyor. Sıfır araç yüksek fiyata satılınca, ikinci el de sıfır fiyatına satıldı. Bu yetki dokümanı olmadan, yanlışsız ilan olmadan yapılmış işlerin çoğuydu.” diye konuştu.
Erkoç, kelam konusu sistemin hem tüketiciyi, hem de esnafı koruyacağını vurgulayarak, birebir vakitte sistemin kayıt dışılığın önünce geçeceği için vergi sisteminin daha yanlışsız işlemesini sağlayacağını belirtti. Dalın, yıllardır bu tıp bir düzenleme beklentisi içinde olduğunu lisana getiren Erkoç, şu sözleri kullandı:
“Bizden öbür herkes ikinci, üçüncü meslek olarak vergisiz bu işi yapıyordu. Artık ikinci, üçüncü meslek olarak yapanlar ortadan kalkacak. Hakikaten yetki dokümanı olanlar, bu işi yapacak ve mesleğimiz de hak ettiği yerlere gelecek, o yüzden esnafımız için çok hoş bir gelişme.”
“Vatandaşlar gerçek fiyatlarla araç alıyor”
Göktaşlar Otomotiv’in sahibi Ömer Göktaş da ilan doğrulama sistemi öncesinde verilen ilanların birçoklarının, piyasada fiyatları yükseltmek için oluşturulmuş düzmece ilanlar olduğuna dikkati çekerek, arka niyetli bireylerin piyasada fiyat dalgalanması oluşturduğunu anlattı.
Yeni sistemle bu durumun önüne geçildiğini aktaran Göktaş, “Bir otomobiliniz var ve bu arabayı portallar üzerinden ilana koymanız için aşikâr etaba geçmesi lazım. e-Devletten onay vermeniz, otomobilin plakasını girmeniz ve otomobilin tescilinin hakikaten sizin üstünüze olduğunu kanıtlamanız lazım. Bunların hepsi onaylandığında, bu ilan gerçek ilan oluyor. “dedi.
Göktaş, ilan sisteminin galericiler açısından değerli bir kazanım olduğunun altını çizerek, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Her fiyat artışında, ‘galericiler fiyat artırdı’ diye yanlış bir algı vardı. Piyasadaki geçersiz dalgalanmalar, galericilere de yansıyordu. Yeni sistemle galericiler, gerçek ilan ve hakikat fiyatlamalarla makul düzeylerde otomobil satıyor. Her sistemde olduğu üzere birinci girişte bir bocalama devri oluyor, fakat şu an sistem sıkıntısız ilerliyor. Ticaret Bakanlığına çok teşekkür ediyorum. Yeni sistemle birlikte köpük ve fahiş fiyat uygulamaları ortadan kalktı ve şu anda vatandaşlar gerçek fiyatlarla araç alıyor.”
