Ticaret Bakanlığı’nın hazırladığı ve Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yeni yönetmelikle, alışveriş merkezlerine (AVM) yönelik önemli düzenlemelere gidildi. Belirlenen nitelikleri taşımayan yapı ve işletmeler artık “AVM” ibaresini kullanamayacak. Yeni kurallar, ruhsatlandırmadan mimari yapıya, gelir-gider raporlamasından ortak alanlara kadar birçok ayrıntısı kapsıyor.
AVM TARİFİ NETLEŞTİRİLDİ: HER YAPI AVM SAYILMAYACAK
Yönetmeliğe eklenen yeni unsurla, “alışveriş merkezi niteliğini taşımayan yapı ve işletmelerin AVM ibaresini kullanamayacağı” açıkça tabir edildi. Böylelikle artık, sırf belli fiziki ve işleyiş kriterlerini karşılayan yapılar bu unvanla faaliyet gösterebilecek. Uydurma AVM algısı yaratan düşük ölçekli yapılar bu sınıflandırmadan dışlanacak.
RUHSAT İÇİN ORTAK KULLANIM ALANI MECBURİLİĞİ GELDİ
Yönetmelikte dikkat çeken bir öbür değişiklik, AVM projelerinde ortak kullanım alanlarının mecburî hale getirilmesi oldu. Ortak alanlara yer verilmeyen projeler için yapı ruhsatı düzenlenmeyecek. Ayrıyeten direkt kamuya açık olmayan dış cephe ve çatı üzere alanlar da ortak kullanım alanı olarak kabul edilmeyecek.
SATIŞ ALANI 10 BİN M2 ALTINDA OLANLAR İÇİN FAALİYET ASKIYA ALINABİLECEK
Yeni düzenlemeye göre Ticaret Bakanlığı, 10.000 m²’den küçük satış alanına sahip yahut 30’un altında iş yerinden oluşan AVM’lerin yönetmelik yükümlülüklerini yerine getirip getirmediğini direkt denetleyebilecek.
10.000–20.000 m² ortasında büyüklüğe sahip alışveriş merkezlerinde ise, işletmelerin yarısından fazlası aktif değilse ya da işletmeler ulusal/uluslararası perakende markaları değilse, AVM’nin faaliyeti askıya alınabilecek.
HER YIL NİSAN SONUNA KADAR ORTAK GELİR-GİDER RAPORU ŞARTI
AVM idareleri için yeni bir yükümlülük de ortak gelir-gider raporu oldu. Her yılın Nisan ayı sonuna kadar, bir evvelki takvim yılına ait hazırlanan raporlar perakende işletmelere gönderilecek. Raporda;
- Gelir ve masraf cinsleri ile meblağları,
- Birim satış alanına düşen ortak masraf ölçüsü,
- Boş iş yerleri,
- İşyeri sahipleri ismine karşılanan ortak giderler
gibi kalemler detaylı biçimde yer alacak. Bu raporlama, AVM idarelerinde şeffaflık ve hesap verilebilirliği artırmayı hedefliyor.
UYGULAMA BAŞLADI
Tüm bu değişiklikler bugün Resmî Gazete’de “Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ismiyle yayımlanarak yürürlüğe girdi. AVM yatırımcıları, işletmecileri ve kiracılar için yeni devirde hem tüzel hem mali yükümlülükler açısından daha sıkı bir kontrol süreci başlayacak. Uzmanlar, düzenlemenin kayıt dışı yapılaşma ve keyfi uygulamaların önüne geçmek için değerli bir adım olduğunu belirtiyor.