Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Lideri Şemsi Bayraktar, zirai don nedeniyle mağdur olan çiftçilere takviyelerin vakit geçirilmeden verilmesi gerektiğini belirterek, “Bir yıl sonra verilirse manası yok. Çiftçi borçlarının ertelenmesinde bir yıl bizi mutlu etmez” dedi.
Bayraktar, zirai don hasarına ait Sakarya’nın Pamukova ve Geyve ilçelerindeki incelemelerinin akabinde Bursa’nın İznik ilçesindeki bahçeleri gezdi.
İznik’teki zirai don hasarından mağdur olan çiftçilerle sohbet eden Bayraktar, yaptığı açıklamada, kış aylarını yağışsız geçirdiklerini belirterek, nisanda gelen yağışa sevindiklerini lakin bunun uzun sürmediğini söyledi.
Ciddi kar yağışı geldiğini lakin bunun donla afetle geldiğini vurgulayan Bayraktar, “Asıl kıymetli olan şiddetli don hadisesiyle karşılaştık. 3-4 gün bahçeler don gördü. Son yıllarda hiç görülmemiş bir olay. Halen bazı bölgelerde don riski sürüyor, afetin boyutunu büyütebilir” dedi.
“Sigorta dışında kalan üretici mağdur olacak”
Tarım bölümünün, çiftçilerin önemli oranda mağdur olduğuna dikkati çeken Bayraktar, şöyle konuştu;
“Herkes emek veriyor, anne, baba çoluk çocuk genç yaşlı ancak bütün emekler bir gecede yok oldu. Bütün emekleri gitti. Doğal afetlere açık bir üretimdir tarım. Dolu, don ve hortum birçok risk var. Bu afetleri çok yaşayacağız. TARSİM çok değerli. TARSİM ‘e kayıtlı üretici sayısı üçte bir oranında ve alan bazında ise beşte biri TARSİM ‘de. Yeteriz bir oran. Devlet desteği veriliyor lakin primler ağır geldiğinden yaptırmıyor çiftçiler. TARSİM kapsamında olanlar avantajlılar. Uğraş verdiğimiz kesim TARSİM ‘e kayıtlı olmayan kesim. Dışarda kalan kesim çok mağdur olacak. Bunlara bir ekip devlet yardımları gerekiyor.”
“Bir yıl erteleme bizi mutlu etmez”
Üreticiye kesinlikle gecikmeden dayanak olunması gerektiğini vurgulayan Bayraktar, “Burada üreticiye hayatı için dayanak sağlayamazsak tarım göçü artarak sürer. Tarımda bu işi yapacak insan bulamayız. Gençleri tarımda tutamayız. 65 vilayetimizde don hasarı var ve çiftçilerimiz çok mağdur. Dayanakları verirken dikkat edilmesi gereken şu bu ağaçların kıymetli kısmı seneye meyve alamayacak, dayanak verirken bunları göz önünde bulundurmak gerekiyor” diye konuştu. Banka borçlarının yapılandırılmasının da çok değerli olduğunu lisana getiren Bayraktar, “Pamukova ve Geyve’de gördüm. Birtakım kollar, ağaçlar gövdeden kurumuş. Birçok ağaç gelecek yıl da meyve tutamayacak. Borç ertelemede bir yıl erteleme falan çiftçiyi, bizi şad etmez. Birkaç yıla yayılmalı. Ayrıca taze paraya muhtaçlığı var üreticinin. Mağdur üreticilere yeni kredi açılması gerekiyor. Bir fon oluşturulması ve oradan nakit yardımı yapılması gerekiyor” tabirlerini kullandı.
“Destekler süratle verilmeli”
Bayraktar, Tarım ve Orman Bakanlığının üretim maliyetlerinin karşılanması noktasında bir takviye çalışması başlattığını hatırlatarak, şöyle devam etti:
“Tamam düzgün fakat kâfi değil gerisi gelmeli. Yardıma gereksinimi var çiftçinin. Takviyelerin süratle ulaşması lazım. Bir sene sonra verilirse manası yok. Çabucak ivedilikle verilmeli. SGK primlerini ödeyemiyorsunuz ağır geliyor. Minimum fiyat artsın itirazımız yok lakin SGK primleri de artıyor çiftçi ödeyemez duruma geliyor.
Hazineden primlerin aşağıya çekilmesi için dayanak istiyoruz. SGK kapsamında çiftçi sayısı 500 binlerin altına düştü ve daha da düşmeye devam edecek.”
Bayraktar, konuşmalarının akabinde İznik’in ziyan gören meyve bahçelerindeki incelemelerini sürdürdü. – BURSA
