TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komitesi Çocuk Hakları Alt Kurulu, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı münasebetiyle Ankara ve Konya Büyükşehir Belediye Çocuk Meclis Üyeleri ile Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Afyonkarahisar Çocuk Hakları Vilayet Komitesi Üyesi çocukları ağırladı.
TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komitesi Çocuk Hakları Alt Komisyonu Başkanı AK Parti Kocaeli Milletvekili Radiye Sezer Katırcıoğlu başkanlığında toplandı. Komite toplantısının açılışında konuşan Katırcıoğlu, “Sevgili çocuklar, Gazi Mustafa Kemal Atatürk Meclisimizin kuruluşuyla milletimizin iradesini sizlere, bizlere emanet etmiştir. Bizler de bu emaneti taşırken ulusal iradeye, demokrasiye ve milletimizin bedellerine sadakatle hizmet etmeyi bir onur vesilesi sayıyoruz” tabirlerini kullandı.
‘YAPAY ZEKA İLE BİRLİKTE DİJİTAL BAĞIMLILIK SORUNU ORTAYA ÇIKTI’
Komisyon Başkanı Katırcıoğlu’nun ardından çocuklar kurula sorular yöneltti. Yapay zekanın eğitime entegrasyonu ile ilgili soruyu yanıtlayan Katırcıoğlu, “Elbette teknolojinin, bilimin gelişmesi bizler için çok çok değerli. Hem çocukların gelişimi hem ülkelerin gelişiminde teknolojinin çok kıymetli katkılar sağlayacak. Fakat yapay zeka hayatımızı kolaylaştırdığı kadar birtakım sıkıntıları bilhassa de muhafazasız olan çocuklarımız için bir tehlike oluşturabiliyor. Yani yararları var lakin dikkatli kullanılmazsa ziyanları da var. Bununla ilgili memleketler arası çalışmalar şunu gösteriyor, ‘dijital bağımlılık’ denilen bir sorun ortaya çıkmış. Bu durum da yalnızca yapay zekayla değil, dijital ortamların gelişmesiyle birlikte ortaya çıkıyor. Bunun ilgili çocuklar sanal ortamlara maruz kaldığında sanal otizm, bilhassa de yapay zekanın çok sık kullanılmasıyla birlikte, ‘beyin çürümesi’ diye tanımlanan bir durum ve beraberinde, ‘dikkat eksikliği’ dediğimiz rahatsızlıklara yol açtığını görüyoruz. Bunlar birinci etapta bizim karşılaşabileceğimiz eksi taraflar lakin bizim hayatımızı kolaylaştıran, çok kıymetli katkılar sunan özellikleri var. Mesela zorlandığınız ders hususlarında bu yapay zeka robotları sizlerin işinizi kolaylaştıracak, yabancı lisan öğrenirken bilhassa sohbet ortamlarındaki yapay zeka robotları sizlere çok büyük avantaj sağlıyor. Bir de otizmli çocukların marifetlerini geliştirmede yapay zekaların da çok büyük bir kıymeti olduğunu, bir etkin rol üstlendiğini biliyoruz” diye konuştu. Katırcıoğlu ayrıyeten komitenin bu yasama yılında çocukları bekleyen dijital tehditler ile ilgili rapor hazırladıklarını söyledi.
‘YAPAY ZEKA OTORİTERLEŞMENİN DE ARACI OLUR’
CHP Şanlıurfa Milletvekili Mahmut Tanal ise yapay zekanın yararlı yanlarının yanı sıra ziyanlı istikametlerinin de bulunduğunu kaydederek, “Yapay zekanın entegrasyonu açısından insan hakları, hukuk devleti, kamu faydası açısından da denetlenebilir olması lazım. Şayet insan hakları açısından, hukuk devleti açısından, kamu faydası açısından denetlenemiyorsa burada eza yaratır ve birebir vakitte, bu yapay zeka bizim üzere otoriterleşen ülkelerden otoriterleşmenin de aracı olur. Bunların da bu formda sakıncaları var” dedi.
‘GÜZEL BİR FİKİR’
Öğrencilerden Yağız Aras Gürbüz’ün, TBMM’nin 81 vilayette Çocuk Meclisi kurup çocukların görüş ve taleplerin toplanmasıyla ilgili sorusu üzerine Katırcıoğlu, “Gerçekten hoş bir fikir. Bunu hem kendi kurul içindeki milletvekillerimizle hem de Meclis Liderimizle, İnsan Hakları Komite Liderimiz Derya Hanım’la konuşalım. Bunun tertibini nasıl yapacağımızı bir düşünelim. Esasen bildiğiniz üzere, bugün ortamızda da var, vilayet çocuk komiteleri var Aile Bakanlığımızın içinde kurulmuş. Onlar esasen her vilayette mevcutlar, onlar her yıl yaptıkları toplantıda kendi ortalarında aldıkları kararları Meclise, Aile Bakanlığına, ilgili bakanlıklara sunarlar; biz de çalışma takvimimizi onun üzerinde gerçekleştiririz lakin bunu daha faal hale çevirebilmek için biz de buna bir baş yoralım, zihnimizi bu manada çalıştıralım” değerlendirmesinde bulundu.
‘MECLİS OLARAK İMTİHAN BASKISININ AZALMASI İLE İLGİLİ İSTİŞARELER YÜRÜTÜYORUZ’
Yiğit Eren Karabacak’ın LGS ve üniversite giriş imtihanlarının kaldırılacağına dair sorusu üzerine Katırcıoğlu, “Sınav sistemi konusunda çocukların ne kadar meraklı ve dertli olduklarını hem sizlerden hem de kendi ailemizden, çocuklarımızdan, torunlarımızdan biliyoruz, sizleri anlıyoruz. İmtihanların kaldırılmasıyla ilgili vakit zaman tartışmalar, husus üzerinde konuşmalar oluyor. Bu, çok boyutlu bir bahis ve eğitim sisteminin daha adil, yetenekleri daha düzgün ölçebilen bir yapıya kavuşması hepimizin ortak dileği. Meclis olarak da imtihan baskısının azalması, çocukların yalnızca test başarısıyla değil, yetenekleriyle kıymetlendirilmesi için Ulusal Eğitim Bakanlığıyla istişarelerimizi yürütüyoruz. Bu esaslı değişiklikler vakit alıyor yani bunun çok âlâ, dikkatli planlamak, uygulamak gerektiğini düşünüyoruz. Merak etmeyin; bu çalışmalar dünyadaki başka uygulamalarla birlikte planlanıyor. Aslında aslında önemli değişiklikler yapıldı, bunları da sizlerle konuşarak devam edeceğiz” sözlerini kullandı.
‘SIFIR TOLERANS PRENSİBİYLE ÇALIŞMALARIMIZA DEVAM EDECEĞİZ’
ABB Çocuk Meclisi Başkanı Miray Eroğlu ise çocuklar ortasında artan akran zorbalığı ve şiddet mevzuları ile ilgili tahlilin ne olabileceğini sordu. Lider Katırcıoğlu, şöyle devam etti:
“Sanal ortamlardaki akran zorbalığı lakin tıpkı vakitte Dilekçe Komitemiz var ihtisas kurulu. O bu mevzuda yalnızca akran zorbalığı başlığı altında toplantılarını yapıyor, raporu bitmek üzere. Biz de heyecanla ve merakla bekliyoruz raporun sonuçlarını, çıktılarını da takip ediyoruz. Onda da bize düşen bir vazife olursa, Kurulumuzun yapması gereken bir şey olursa, milletvekillerimizle de ilgili çalışmamız gerekirse onu da hayata geçireceğimizi buradan söz etmek istiyorum. Olağan, biliyorsunuz, bu toplumsal sıkıntılarda, insanı ilgilendiren sorunlarda yalnızca yasal düzenlemeler yetmiyor; zihinsel dönüşümler, bu hususta bir toplum şuurunun oluşması, toplumun içsellendirmesinin kanunun da hayata geçmesinde, başarılı olmasında değerli bir faktör olduğunu söz etmek istiyorum. Bu hususta da her türlü şiddeti legalleştiren telaffuzdan aksiyona kadar her türlü davranışın karşısında durduk, durmaya da devam edeceğiz. Şiddetle çabayı bütüncül bir yaklaşımla sizlerle birlikte Meclis olarak da çözmek için sıfır tolerans prensibiyle çalışmalarımıza devam edeceğimizi tabir etmek istiyorum.”
‘2024 YILINDA 9 BİNİN ALTINA DÜŞMÜŞ’
Çocukların erken yaşta evlenmelerinin önüne geçebilmek için Meclis çalışmalarının sorulması üzerine Katırcıoğlu, “TÜİK’in datalarını sizinle paylaşmak istiyorum ve erken yaşta evlilikle ilgili geldiğimiz nokta nedir, nereden nereye gelinmiştir yani yaptığımız çalışmaların nasıl bir sonuç doğurduğunu görmek, daha nasıl güzel bir çalışma yapabileceğimizi göstermek ismine bunun değerli olduğunu düşünüyorum. 2005 yılında 16- 17 yaşında evlenen çocukların sayısı yaklaşık 52 bin iken 2024 yılında 9 binin altına düşmüş. Kâfi mi? Yetmez. Bunu biz sıfır yapacağız. Bu yüzde 79 oranında bir azalmadır, muhakkak kâfi değildir lakin yaptığımız çalışmaların sonuçlarını almaya başladığımızı gösteriyor. Erken yaşta ve zorla evlilikleri büsbütün sona erdirene kadar bu çalışmalarımıza içtenlikle, inanarak, yılmadan, yorulmadan, bıkmadan devam edeceğimizi tabir etmek istiyorum” diye konuştu.
