Doğu Karadeniz’in 3 ili Giresun, Rize ve Artvin emekli kenti olma yolunda süratle ilerliyor. Büyük kentlerin kaosundan sıkılan emekliler cet topraklarına dönerek hayatlarının son devirlerini memleketlerinde geçirmeyi tercih ediyor.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) 2024 yılına ilişkin faal sigortalı çalışan ve pasif sigortalıların yani emekliliklerin sayılarını açıkladı. Açıklanan bu bilgilere nazaran emeklisinin çalışanın daha fazla olduğu vilayetlerin birinci 10 vilayet ortasında Giresun birinci sıralarda yer alırken, Artvin ve Rize de emekli sayısı çalışan sayısına yaklaştığı gözleniyor.
Açıklanan bilgilerde 455 bin 922 kişi nüfusu olan Giresun’da 109 bin 993 kişi faal olarak sigortalı çalışırken, pasif sigortalı sayısı ise 120 bin 12 oldu. 169 bin 280 nüfuslu Artvin’de ise faal sigortalı sayısı 42 bin 636 olurken pasif sigortalı 42 bin 490 oldu. Rize’de de 346 bin 977 nüfustan etkin sigortalı olan sayısı 94 bin 582 olurken pasif sigortalı sayısı 91 bin 902 oldu.
Vatandaşlara nazaran, Doğu Karadeniz’in bu 3 vilayetinde endüstrinin gereğince gelişmemesi ve iş imkanlarının hudutlu olması, yıllardır birçok kişinin büyükşehirlere ya da öbür vilayetlere göç etmesine neden oldu. Lakin gurbetçiler, emeklilik devrinde memleketlerine dönmeyi tercih ediyor. Büyükşehirlerin kaosundan sıkılan Rizeli, Giresunlu ve Artvinliler emekli olunca cet topraklarına geri dönüyor. Emeklilerin büyük çoğunluğu bilhassa hoş havalarda kent meydanlarında toplanıp yaşıtları ile sohbet ediyor, çay içiyor, eski günleri yad ediyor.
Giresunlu emeklilerden Hasan Bay 45 yıllık çalışma hayatının akabinde memleketine döndüğünü tabir ederek “Büyükşehirde emekli maaşıyla geçinmek çok güç. O yüzden doğduğum yere döndüm. Zati bizler için memlekette bir köy, bir baba ocağı her vakit var. Keşke vaktinde burada da iş alanları olsaydı, tahminen hiç gurbete gitmek zorunda kalmazdık” dedi.
Sanayi kuruluşlarının kapanması göçe yol açtı
Kentte istihdam sağlayan sanayi kuruluşlarının kapanması da göçün esas nedenlerinden biri olduğunu söz eden Hüseyin Dede isimli bir diğer Giresunlu ise “Eskiden SEKA Kağıt Fabrikası, Adel Kalem Fabrikası, FİSKOBİRLİK üzere büyük kurumlar binlerce bireye iş verirdi. Mahalle ortalarında fındık içhaneleri vardı. Bugün bunların birden fazla ya kapandı ya da küçüldü. SEKA ve kalem fabrikası kapatıldı, FİSKOBİRLİK özelleşti, içhaneler kalmadı. Bugün Giresun’da yaşayan emeklilerin yüzde 40’ı bu kurumlarda çalışmış insanlardan oluşuyor. Çalışan genç nüfus ise öbür vilayetlerde talihini arıyor” sözlerini kullandı.
Artvin’de ‘Artvin hasreti’ hakim
Artvin’de yaşayan emeklilerden Emin Genç ise “Yazları köye gidiyorum, kışın merkezde yaşıyorum. Artvin’de tarım sanayi olmadığı için beşerler genelde emekliliği tercih etmişler. Ceddim dedem burada yaşamış bende burada kalmayı düşündüm” sözlerini kullanırken, Necat Akbulut da Artvin’e hasret kalmanın güç olacağını lisana getirerek “21 yıldır emekliyim, Artvin’de yaşıyorum. Nere gidersen git Artvin’de doğmuş büyümüş insan öbür bir memlekette yaşaması mümkün değil. Burada dost arkadaşla geçinebiliyoruz. Büyük kentte en samimi arkadaşın birle sana çay içirmez. Lakin burası o denli değil” biçiminde konuştu.
Kemal Bingöl isimli bir öteki emekli ise Artvin’de emeklilikten sonra tarımla uğraştıklarını tabir ederek “Kışın burada iş güç yok merkezde yaşıyorum yazın köye gidiyorum. Orda yerlerimiz var. Eşimle birlikte tarım yapıyorum. Zerzevat meyve büyütüyoruz. Vaktimiz bu türlü geçiyor” dedi.
“Dışarının emeklisini Rize’ye getirdik”
Gurbette çalıştıktan sonra emeklilik hayatını geçirmek üzere Rize’ye döndüğünü lisana getiren Rizeli Sultan Süleyman Turan isimli vatandaş ise “Dışarıda çalıştık daima, dışarının emeklisini buraya getirdik. Rize’de çok emekli yok bizler dışarıda çalışıp geldik daima. Emekli olunca hayallerim vardı, emekli olsam arıcılık, hobi bahçesi yapacaktım ancak vakit ayıramadım. Çabucak çocuklar çağırdı, torun baktık. Emekliliği memlekette geçirecektik ancak hayal ettiğimiz üzere olmadı. Çocuklardan sonra torunları bakmakla devam ediyor hayat” dedi.
Hüseyin Köse isimli bir öbür Rizeli ise Rize’nin tarım bölgesi olmasından kaynaklı emekli sayısının fazla olduğunu düşündüğünü lisana getirerek “Emekli sayısının fazla olma nedeni buranın tarım bölgesi olmasından ötürü kaynaklı olabilir. Rizeli çalışkan olduğu için, dışarıda çalışıp burada hayatını devam ettiriyor” tabirlerini kullandı.
Bazı vatandaşların çalışırken büyük kentlerin kaosundan sıkılarak emekli olunca Rize’ye döndüğünü söz eden Recep Yılmaz isimli vatandaş ise “Rize’nin çayından ötürü herkes fabrikada çalışmış emekli olmuş, bunun yanında dışarıda çalışmış emekli olup memleketine gelen var. Büyükşehirde trafik yoğunluğundan sıkılmış beşerler. Rize ise sakin, huzurlu bir memleket, geçim kolay bağ bahçe var” dedi. – GİRESUN
