Hindistan’ın 7 Mayıs’ta Pakistan’ı bombalamasının akabinde iki ülke ortasında son haftalarda artan tansiyon tepeye çıktı.
Türkiye de bölgenin iki değerli nükleer gücü ortasındaki uyuşmazlığı yakından izleyen ve itidal daveti yapan ülkeler ortasında.
Dışişleri Bakanlığı’ndan 7 Mayıs’ta yapılan yazılı açıklamada, “Hindistan tarafından düzenlenen atak topyekûn bir savaş riskini ortaya çıkarmıştır. Bu çeşit kışkırtıcı adımları ve siviller ile sivil altyapıyı maksat alan akınları kınıyoruz” sözlerine yer verildi.
Açıklamada ayrıyeten “Pakistan’ın, 22 Nisan’da gerçekleştirilen terör saldırısının araştırılması istikametindeki davetini destekliyoruz” sözleri kullanıldı.
Böylece bakanlık, Hindistan’ı kınarken Pakistan’ın olayın araştırılması tezine takviye vermiş oldu.
Hindistan, Pakistan’ı Keşmir’de 22 Nisan’da 26 turistin öldürüldüğü saldırıyı gerçekleştiren militanları desteklemekle suçluyordu.
Pakistan ise bu iddiayı reddederek Hindistan’ın saldırıyı “bahane olarak” kullanmaya niyetlendiğini öne sürüyordu.
Hem Hindistan hem de Pakistan Keşmir bölgesinde hak argüman ediyor.
Ankara İslamabad ile temas halinde
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, 22 Nisan’daki hücumun ardından Pakistan Dışişleri Bakanı Muhammad Ishaq Dar ile iki kez telefonda görüştü.
Dışişleri Bakanlığı kaynakları, 26 Nisan ve 7 Mayıs’ta yapılan görüşmelerde Pakistan ile Hindistan ortasındaki son gelişmelerin ele alındığı dışında bir bilgi paylaşmadı.
Türkiye ile Hindistan ortasında bu süreçte bir diplomatik temas olup olmadığı bilinmiyor.
Hint basınından son günlerde çıkan haberlerde, Türkiye’den Pakistan’a silah gönderildiğine ait savlar yer aldı.
İletişim Başkanlığı, 28 Nisan’da yaptığı açıklamada bu tezleri yalanladı.
Başkanlık, yalnızca bir askeri uçağın yakıt ikmali nedeniyle Pakistan’a indiğini kaydetti.
Pakistan ile askeri işbirliği yüksek
Ankara’nın Hint yarımadasındaki Müslümanlarla alakaları Kurtuluş Savaşı sürecine kadar dayanıyor.
Pakistan’ın bağımsızlığını kazandığı 1947 sonrası ise Ankara-İslamabad alakaları her açıdan gelişti.
Keşmir sıkıntısında Pakistan’ı destekleyen Türkiye, çabucak hemen her BM Genel Kurulu toplantısında mevzuyu gündeme getirmeye ihtimam gösterdi.
Pakistan da emsal biçimde Kıbrıs sorunu kapsamında Türkiye’ye en çok takviye veren ülkeler ortasında yer aldı.
Ankara-İslamabad ilgilerinin en görünür ilerleme gösterdiği alan askeri ve savunma sanayi.
İki ülke ortasında askeri çerçeve işbirliği muahedesi 2001’de imzalandı.
O tarihten bu yana çerçeve mutabakat kapsamında belirlenen eğitim, ortak tatbikatlar üzere birçok alanda yapılan mutabakatlar, askeri işbirliğinin kurumsal altyapısını oluşturdu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 12-13 Şubat’ta gerçekleştirdiği Pakistan ziyaretinde de ele alınan bahislerin başında askeri ve savunma sanayi işbirliği geldi.
Erdoğan ve Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif 22 Nisan’da Ankara’da yaptıkları görüşmede de savunma sanayi konusunda işbirliğinin derinleştirilmesine karar verdi.
Türkiye son devirde Pakistan’ın hava, deniz ve kara kuvvetlerindeki envanterinin genişletilmesi için değerli projeler gerçekleştiriyor.
Pakistan için korvetler inşa eden Türkiye, denizaltıların güncellenmesi sürecine de dayanak sağlıyor.
Pakistan’ın F-16 savaş uçaklarının modernizasyonuna dayanak veren Türkiye, ayrıyeten ülkeye ATAK helikopterleri de tedarik ediyor.
Stockholm Milletlerarası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI) datalarına nazaran 2020-24 ortasında Türkiye’nin silah ihracatının yüzde 10’u bu ülkeye gerçekleşti.
Hindistan’la ilgiler ne seviyede?
Türkiye, global ekonomik tartının Batı’dan Doğu’ya kaydığı görüşünden hareketle son periyotta “Yeniden Asya” ismini verdiği bir açılımla Hindistan’ın da yüklü olarak yer aldığı bu coğrafyaya ilgisini artırdı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 2017’de Hindistan’a yaptığı ziyaret değerli bir gelişme olarak görüldü.
Türkiye ayrıyeten BRICS’e iştirak niyetlerini daha güçlü verdiği devirlerde de Hindistan ile ilgilere dönük sıcak bildiriler vermeye dikkat etti.
Erdoğan’ın 2024 yılındaki BM Genel Kurulu toplantısında Keşmir konusunu bu nedenle gündeme getirmediği de tez edildi.
Ancak Keşmir başta olmak üzere jeopolitik tansiyonlarda Ankara’nın İslamabad yanlısı siyasetlerinin Hindistan ile alakaların hedeflenen seviyeye çıkmasını zorlaştırdığı yorumları yapılıyor.
