İran’da Azerbaycan Büyükelçiliği’nde 2023 yılında 1 kişiyi öldüren, 2 kişiyi de yaralayan saldırgan idam edildi.
İran Yargı Erki Sözcüsü Asgar Cihangiri tarafından yapılan açıklamada, 27 Ocak 2023 tarihinde Azerbaycan’ın Tahran Büyükelçiliğine silahlı akın düzenleyen ve güvenlik müdürünün vefatına, 2 güvenlik çalışanının de yaralanmasına neden olan Yasin Hüseyinzade hakkında verilen idam cezasının sabah saatlerinde infaz edildiği bildirildi.
Ne olmuştu?
Azerbaycan’ın Tahran Büyükelçiliğine yönelik hücumda Güvenlik Müdürü Orhan Askerov hayatını kaybederken, 2 güvenlik vazifelisi yaralanmıştı. Tahran Emniyet Müdürü Hüseyin Rahimi, saldırganın yakalandığını ve birinci tabirinde saldırıyı ferdî nedenlerle gerçekleştirdiğini söylemişti. Rahimi, daha sonra vazifeden alınmıştı.
İran medyası saldırganın mahkemede, “Eşimin Tahran’daki Azerbaycan Büyükelçiliği’nde olduğunu ve benimle görüşmek istemediğini düşünüyordum. Oraya bir tüfekle gitmeye karar verdim” dediğini belirtmişti.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev olayı “terör saldırısı” olarak nitelendirmişti.
Diplomatik krize yol açmıştı
Söz konusu atak, İran ile Azerbaycan ortasında diplomatik krize yol açmıştı. Azerbaycan, 29 Ocak 2023’te Tahran’daki tüm büyükelçilik çalışanını ve diplomatlarını ülkeden çekme kararı almıştı. Taraflar atağın akabinde karşılıklı olarak birbirlerini suçlayan açıklamalarda bulunmuş, Azerbaycan, 4 İranlı diplomatı, İran ise 4 Azerbaycanlı diplomatı “istenmeyen kişi” ilan ederek hudut dışı etmişti. Ayrıyeten Azerbaycan’da İran istihbaratıyla iş birliği yaptıkları argümanıyla birtakım şahıslara yönelik operasyonlar düzenlenmiş, çok sayıda kişi gözaltına alınmıştı. Yaşanan gerginliğin akabinde Azerbaycan’ın Tahran Büyükelçiliği, 15 Temmuz 2024’te yeni adresinde tekrar faaliyete geçmişti.
İran Yargı Erki Sözcüsü Asgar Cihangir, 22 Ocak 2025’te saldırgan hakkında verilen idam kararının Yargıtay tarafından onaylandığını açıklamıştı.
Bakü-Tahran ilişkileri
İki komşu ülke ortasındaki bağlantılar gergin seyrediyor. Bakü, Tahran’ı ülkesindeki Azeri azınlığa karşı ayrımcılık yapmakla suçluyor. İran ise Azerbaycan’ın İsrail ile bağları ve Ermenistan-Azerbaycan ortasındaki askeri çatışmanın akabinde hudutta yaşanabilecek beklenen değişiklikler konusunda tasalarını lisana getiriyor.
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, geçtiğimiz ay Bakü’ye yaptığı ziyarette Tahran’ın tüm sıkıntıları ortaklaşa çözmeyi ve ikili alakaları güçlendirmeyi umduğunu tabir etmişti. – TAHRAN
