İstanbul’un çağdaşlaşma sürecinde bir dönüm noktası olan elektriğin yaygınlaşması tarihi dokümanlar ışığında yine yorumlanıyor. İstanbul Bilgi Üniversitesi Silahtarağa Arşiv ve Paribu işbirliğiyle düzenlenen “İstanbul’un Aydınlık 100’ü Sergisi”, 26 Mayıs 2025 Pazartesi günü santralistanbul Yerleşkesi Güç Müzesi’nde kapılarını ziyaretçilere açıyor. Silahtarağa Elektrik Santrali’nin bugüne kadar gün yüzüne çıkmamış tarihi harita ve planlarının yer aldığı stant, 20. yüzyıl İstanbulu’nda elektriğin yaygınlaşma süreci odağında kentin gelişimini belgeleyen en kapsamlı koleksiyonu sunuyor.
Sergide, 1914-1983 yılları ortasında faaliyet gösteren ve Osmanlı Devleti’nin kent ölçekli birinci elektrik santrali olan Silahtarağa Elektrik Santrali’nin arşivinde yer alan harita ve planlar yer alıyor. Bu eserler, İstanbul’un elektrik altyapısının gelişimini belgelemekle kalmıyor, aynı vakitte kentin mimari, kültürel, toplumsal ve ekonomik dönüşümüne de ışık tutuyor.
20. yüzyıl İstanbulu’na ilişkin en kapsamlı harita koleksiyonu
Sergide yer alan 1950-1980 yıllarına ilişkin olan eserler, İstanbul kent planına taraf veren Charles Edward Goad (1904-1906), Alman Mavileri (1913-1914), Necip Bey (1918), Jacques Pervititch (1922-1945), Suat Nirven (1947-1950) ve Henry Prost (1936-1951) haritalarını tamamlayıcı bir nitelik taşıyor. Sigortacılık yahut kent planlaması üzere emellerle hazırlanan evvelki haritaların devamı niteliğinde olan bu dokümanlar, İstanbul’un her semtini, bu semtlerin elektrikle aydınlanma sürecini ve gelişimini gösteren tek harita kümesi olmasıyla öne çıkıyor.
20. yüzyıl İstanbul haritalarının onarımı projesi kapsamında açılan stant, “Silahtarağa Kelamlı Tarih” ve “Ameli Elektrik Tıpkı Basım” projeleriyle birlikte İstanbul Bilgi Üniversitesi Silahtarağa Arşiv ve Paribu işbirliğiyle yürütülüyor.
İstanbul’un geçmişine ilgi duyan ziyaretçilere kapsamlı bir arşiv çalışmasını görme imkânı sunan “İstanbul’un Aydınlık 100”ü Standı, 21 Kasım 2015 tarihine kadar açık olacak.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
