Ülkenin birçok yerinde şubatta tesirli olan don ve aylardır süren kuraklık hububat üretiminde olumsuz tesir oluştururken, kimi yerlerde fare ve köstebek zararlılarındaki yoğunluk dikkati çekiyor.
Toprak Mahsulleri Ofisi’nin merkez ve taşra teşkilatı teknik çalışanının alandan birebir müşahede, meteorolojik bilgi ve teknik bilgilerle hazırladığı “Fenolojik Kıymetlendirme – Hububat ve Bakliyatta Yağış, Ekiliş ve Gelişim Tahlili (Şubat 2025 Değerlendirmesi)” yayınlandı.
Rapora nazaran, ülkede 1 Ekim- 28 Şubat ortasındaki kümülatif (5 aylık) devirde ise 221,4 mm yağış gerçekleşti. Normali 313,0 mm (1991-2020) ve geçen yıl 336,4 mm olduğu gözönünde alındığında yağışlarda normaline nazaran yüzde 29, geçen yıl yağışlarına nazaran yüzde 34 azalma oldu.
Yağışlar, Konya, Isparta, Karaman, Hatay, Osmaniye, Kilis, Gaziantep, Şanlıurfa, Mardin, Batman, Şırnak, Hakkari ve Van etraflarında normaline nazaran yüzde 60’ın üzerinde azaldı.
Kırşehir, Eskişehir ve Konya’da yazlık ekilişlerin devam ettiği belirtilen açıklamada, Konya’da ekseriyetle yazlık olarak yulaf ve arpa olmakla birlikte az da olsa yazlık karakterli buğday çeşitlerinin ekimi yapıldığı aktarıldı.
Ay içinde gerçekleşen kar yağışının, hububatın soğuk hava kurallarından korunmasına yardımcı olduğu ve topraktaki nem düzeyini artırdığı vurgulanan açıklamada, şunlar kaydedildi:
“Konya’da bu yıl hububat ekilişlerinin çoklukla geç yapılması bitkilerde üst vejetatif gelişimin fazla olmasını engellemiş münasebetiyle sıcaklığın eksi 14 dereceye kadar düştüğü kar örtüsü bulunmayan yerlerde zararın minimal seviyede kalmasını sağlamıştır. Hububat Konya’da geç ekilen kimi topraklarda çimlenme, genel olarak da kardeşlenme devrindedir. Kırıkkale’de kardeşlenme şimdi başlamamış olup, önümüzdeki aylarda alınacak yağışlarla birlikte başlaması öngörülmektedir. Kırıkkale’de ocak ayı yağış ölçüsünün mevsim normalleri altında olması, kar yağışının hiç olmaması nedeniyle bitki gelişiminin durağan bir halde devam ettiği, bitki kök yapısının gereğince gelişmediği tespit edilmiştir.”
Ankara ve Kayseri’de hububatın, erken ekilen alanlarda 2-3 kardeş çıkarmış durumda olduğu bildirilen raporda, “Aksaray ve Niğde genelinde yağışlar yetersiz olup şu an için bitki su muhtaçlığının az olmasından ötürü ziraî kuraklık kelam konusu değildir. Mart ve nisan yağışları hububat için ehemmiyet arz etmektedir. Eskil Sultanhanı bölgesinde bitki kardeşlenme periyodu başındadır. Öbür bölgelerde ise bitki çıkışları problemsiz tamamlanmıştır” tabiri kullanıldı.
Sivas’ta köstebek zararı
Konya ve Eskişehir’de don nedeniyle bitkilerin yeşil aksamında sararmalar görüldüğüne dikkat çekilen raporda, şu bilgiler aktarıldı:
“Sivas’ta bitki gelişimi olağan biçimde ilerlemekte olup rastgele bir olumsuzluk tespit edilmemiştir. Konya’da meteorolojik kuraklık devam etmekte, bu durum, başta barajlar ve göller olmak üzere yer altı ve yer üstü su rezervlerinde azalmaya neden olmuş, hidrolojik kuraklık bariz hale gelmiştir. Kış mevsiminde olunması ve bitkinin su gereksiniminin az olması nedeniyle hububat açısından şimdi ziraî kuraklık kelam konusu değildir. Lakin yetersiz kalan yağışlar nedeniyle bitki kök bölgesindeki su rezervi düşük tarla kapasitesindedir. Bu durum bitki su muhtaçlığının arttığı kardeşlenme devri sonrasında ziraî kuraklık için ileri seviyede risk oluşturmaktadır.”
Raporda, Ankara, Eskişehir, Kırşehir ve Konya’da fare ziyanının devam ettiği vurgulanarak, “Sivas’ta köstebek ziyanı gözlemlenmiştir. Konya’da geçen aylarda olduğu üzere bu ayda da fare ziyanları ve çiftçiler tarafından bu zararlılarla gayret süreçleri devam etmiştir” denildi. – BURSA
