OECD’nin geçen hafta açıkladığı “Türkiye İnceleme Raporu”nun müellifleri ortasında yer alan Turban, rapordaki bulguları ve Türkiye iktisadına ait öngörülerini açıkladı. Turban, Türkiye’de 2023 ortasından beri yaşanan makroekonomik siyasetlerdeki dönüşümün akabinde, cari açığın azaldığını, enflasyon ve enflasyon beklentilerinin kademeli olarak düştüğünü aktardı.
“UYGULAMALAR ÖNGÖRÜLERİMİZLE UYUMLU”
Enflasyonun hala yüksek olmasına karşın düşüş eğilimini sürdürdüğünü lisana getiren Turban, “Para ve maliye siyasetlerindeki uygulamalar, bizim öngörülerimizle uyumlu. Maliye ve para siyasetlerindeki sıkı duruş, enflasyon denetim altına alınana kadar sürdürülmeli. Şayet hükümet, Orta Vadeli Program maksatlarına ulaşır ve uzun vadede bu düzeyde bütçe açığını korursa, kamu borcu sürdürülebilir olacaktır.” diye konuştu.
Turban, şu anda Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ve maliye otoritelerinin bu duruşu sürdürmek için güçlü taahhütler verdiğine işaret ederek, ” Merkez Bankası’nın bağlantısına bakıldığında, enflasyon denetim altına alınana kadar para siyasetinin sıkı kalması gerektiği ve faiz kararının enflasyon ve beklentiler doğrultusunda belirleneceği hayli net bir halde tabir ediliyor.” dedi.
“BRÜT REZERVLER DEĞERLİ ÖLÇÜDE ARTTI”
Para siyasetinde erken gevşemeye yönelik bir risk olabileceğini fakat bunun temel beklentilerinin dışında olduğunu aktaran Turban, ana senaryolarının makroekonomik siyasetlere yönelik güçlü taahhüdün süreceği istikametinde olduğunu anlattı. Turban, makroekonomik siyaset duruşundaki dönüşümünün Türkiye’nin dış durumunu da güzelleştirdiğini ve brüt rezervlerin son iki yılda değerli ölçüde arttığını lisana getirdi.
Swaplar hariç net rezervlerde de bir artış görüldüğünü ve net rezervlerin 2024’te 2020’nin başından beri birinci defa olumluya döndüğünü anımsatan Turban, “Ancak, (son devirdeki gelişmeler nedeniyle) şu ana kadar yaşanan azalma gözlemlenebilir olsa da, bu düşüş son 2 yıldaki birikim kadar yüksek değil. Bu açıdan, tekrar de rezervlerdeki artışı epeyce olumlu bir gelişme olarak görüyoruz.” dedi.
TÜRKİYE’NİN POTANSİYEL BÜYÜMESİ YÜZDE 4
Turban, kelam konusu makroekonomik siyasetler öncesinde Türkiye’deki ekonomik büyümenin “sürdürülemez derecede yüksek” olduğunu belirterek, sıkı para ve maliye siyasetinin bu büyümeyi daha sürdürülebilir hale getirmeye yardımcı olduğunu söyledi. Bu yıl Türkiye iktisadının yüzde 3,1 büyümesini beklediklerini, her iktisatta olduğu üzere sıkı para ve maliye siyasetinin enflasyon ve büyüme üzerinde baskı yarattığını lisana getiren Turban, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Bu büyüme yavaşlamasının, bilhassa enflasyonu sürdürülebilir bir yola geri getirmeyi amaçlayan makroekonomik siyasetler tarafından tetiklendiğini görüyoruz. Akabinde, iktisat olağana dönerken, mevcut öngörülerimize nazaran, ekonomik büyümenin 2026’da yüzde 3,9 ile potansiyeline geri döneceğini düşünüyoruz. OECD’ye nazaran, Türkiye’nin potansiyel büyümesi yüzde 4 düzeyinde. Potansiyel büyüme, iktisadın fazla enflasyonist baskı oluşturmadan ne kadar büyüyeceğini gösterir. Şu anki projeksiyonlarımıza nazaran, 2026’da Türkiye’nin büyümesi bu potansiyel düzeye geri dönecek. Bu düzeylerde, enflasyona yönelik üst istikametli baskı oluşmaz.”
“SIKI İKTİSAT SİYASET DURUŞUNUN SÜRDÜRÜLMESİ, YATIRIMCI İTİMADINI İNŞA ETMEK İÇİN ÖNEMLİ”
Türkiye’ye yönelik milletlerarası yatırımcı algısını da kıymetlendiren Turban, makroekonomik siyasetlerin uygulandığı son periyotta yabancı yatırımcı algısının güzelleşmeye başladığını ve bunun en kıymetli delillerinden birinin de kredi derecelendirme kuruluşlarının not artırımları olduğunu söyledi.
Turban, milletlerarası yatırımcılar ortasında daha yüksek bir optimistlik olduğunu belirterek, şunları kaydetti: Lakin hala gidilecek bir yol var. Türkiye’ye gelen yabancı yatırımların, dalgalı sermaye akışları değil, iktisatta daha kalıcı olan direkt yabancı yatırımlar olması çok kıymetli. Bu yüzden, siyaset duruşunun sürdürülmesi gerektiğini savunuyoruz. Yatırımcı inancı, vakitle daha da artırılabilir. Son periyotta yaşananlara karşı, Merkez Bankası ve iktisat otoritelerinin bağlantısından ve belirsizliklere karşı alınan kararlardan gördüğümüz, siyasetleri sürdürme taahhüdü mevcut. Böylelikle, Türkiye’ye itimat artabilir ve bu yabancı yatırım akışları daha kalıcı hale gelir.
OECD’NİN TÜRKİYE İNCELEME RAPORU
OECD, geçen haftaki Türkiye İnceleme Raporu’nda, sıkı para ve maliye siyasetinin sürdürülmesi tavsiyesinde bulunmuş, mali disiplinin güçlendirilmesi, harcama verimliliğinin artırılması, vergi gelirlerinin genişletilmesi ve kapsayıcı büyümeyi teşvik etmek için yapısal ıslahatlara muhtaçlık duyulduğunu bildirmişti. Türkiye’nin ekonomik yakınsamayı muvaffakiyetle sürdürmesinin yapısal ıslahatları hayata geçirmesine bağlı olduğuna dikkat çekilen raporda, Türkiye iktisadının bu yıl yüzde 3,1 ve 2026’da yüzde 3,9 büyüyeceği, enflasyonun ise bu yıl sonunda yüzde 31,4 ve 2026’da yüzde 17,3 düzeyinde gerçekleşeceğini iddiasına yer verilmişti. OECD datalarına nazaran, Türkiye iktisadı son 10 yılda OECD ülkeleri ortasında en süratli büyüyen ekonomilerden biri oldu ve yıllık ortalama yüzde 4,9 büyüdü.
