‘Türkiye’nin Ortadoğu Politikası’ bahisli söyleşiyle ‘SUBÜ Konuşmaları’nın 92’inci konuşmacısı olan SAÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kemal İnat, “Türkiye’nin Suriye’de geçmişten gelen bir askeri varlığı var. Artık daha kalıcı askeri üsler kurulması gündemde. Bu da olağan İsrail’i önemli formda rahatsız ediyor” dedi.
Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi (SUBÜ) tarafından düzenlenen SUBÜ Konuşmaları’nın 92’inci konuşmacısı, ‘Türkiye’nin Ortadoğu Politikası’ bahisli söyleşiyle Sakarya Üniversitesi (SAÜ) Memleketler arası Münasebetler Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kemal İnat oldu. Moderatörlüğünü SUBÜ Bağlantı Koordinatörlüğü’nden Öğretim Vazifelisi Ömer Çiçek’in üstlendiği söyleşide; Türkiye’nin Filistin ve Suriye siyaseti başta olmak üzere Ortadoğu’daki yumuşak güç uygulamaları ve geleceğe yönelik siyaset perspektifi üzere bahisler üzerine konuşuldu. Türkiye’nin birçok batılı ülkenin bilakis İsrail’in Filistin’deki soykırımına karşı çıktığını belirten İnat, “Özellikle Amerika Birleşik Devletleri’nin desteklediği bir İsrail saldırganlığı kelam konusu olunca gerek Türkiye’nin, gerek Müslüman Ortadoğu ülkelerinin ve hatta bütün İslam ülkelerinin ekonomik ve askeri bünyesine baktığımızda bu soykırımı tedbire konusunda maalesef çok da kâfi olmadığını görüyoruz. Bunun yanında bir de maalesef birlik içerisinde hareket etmemek de kelam konusu. O yüzden Türkiye elinden geleni yapmaya çalışıyor lakin şu ana kadar gördüğümüz kadarıyla bu yetersiz kaldı. Ekonomiyi bir yaptırım aracı olarak devreye sokabilecek olan Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri üzere ülkelerin de burada Türkiye, İran ve Cezayir üzere İsrail’e karşı duran ülkelerin safına katılması gerekiyor. Türkiye neler yaptı? Bir defa telaffuz seviyesinde önemli halde İsrail’e karşı çıkıyor ve ağır tenkitte bulunuyor. İkincisi Güney Afrika Cumhuriyeti’nin açtığı soykırım davasına Türkiye müdahil oldu. Üçüncüsü ticareti kesti ve dördüncüsü diplomatik bağları minimum seviyeye indirdi. Bütün bunların yanında Türkiye milletlerarası toplum nezdinde de aslında bir farkındalık oluşturmaya çalışıyor” dedi.
“Siyonist lobinin Gazze’nin ötesinde Ortadoğu’da bir ekip planları kelam konusu”
Netanyahu’nun Siyonist grubun yalnızca bir modülü olduğunu vurgulayan İnat, “Belki de en değerli modülü değil. En değerli kesimlerini Amerika’da aramak gerekiyor. Siyonist lobinin Gazze’nin ötesinde Ortadoğu’da bir grup planları kelam konusu. Bunlardan bir tanesi de İran’ın tahrip edilmesi. İran’da mümkünse rejimin değiştirilmesi. Mümkün değilse bir biçimde İran’ın gücünün budanması. Ondan sonraki evrede tahminen Türkiye. Türkiye de İsrail’i bu halde eleştiren bu halde karşı çıkan ve uzun vadede İsrail açısından ve Siyonizmin planları açısından tehdit olarak görülen bir ülke. Türkiye’nin de tıpkı biçimde gücünün yıpratılması isteniyor. Kaldı ki son 10 yıl içerisinde 15 yıl içerisinde Türkiye’nin yaşadığı bir ekip sıkıntıları düşünürsek bunları Washington ve İsrail merkezli o Siyonist lobinin eforlarından farklı görmemek gerekir” diye konuştu.
“Türkiye Suriye’de devlet inşasına takviye vermeye çalışıyor”
Suriye için tüm risklerin ortadan kalkmadığını söyleyen İnat, “Türkiye Suriye’de devlet inşasına takviye vermeye çalışıyor. Bu hususta deneyimi de var. Somali’de, Libya’da devlet inşası konusunda ve legal hükümetlerin desteklenmesi konusunda bir deneyimi var. Türkiye’nin yapmaya çalıştığı ikinci şey yeni idareyle Avrupa ortasında bir irtibat kurmak. O diyalog tabanında Türkiye önemli bir rol oynuyor. Bu kısmen başarılı oldu ve Avrupa Birliği toplantısına Suriye’yi davet etti. Orada Suriye’ye yardım kararı aldılar. Suriye’nin en büyük sorunu ekonomik. Yaşanan iç savaştan ötürü önemli halde tahrip olmuş bir ülkeden bahsediyoruz. Elbette güvenlik meseleleri da var. Lakin öncelikli sorun ekonomik ve ekonomik sorun çözülmezse güvenlik meseleleri daha da artacaktır. Halkın memnuniyetsizliği devam ederse o birinci heyecan yani rejimin devrilmesi sonrası oluşan heyecan vakitle ortadan kalkacaktır. Yaptırımların kaldırılması çok kritik ehemmiyete sahip. Türkiye bu yaptırımların kaldırılması konusunda önemli bir uğraş gösteriyor. Türkiye’nin Suriye’de geçmişten gelen bir askeri varlığı var. Artık daha kalıcı askeri üsler kurulması gündemde. Bu da olağan İsrail’i önemli halde rahatsız ediyor. Geçmişte İran’ın Şam’da üstlenmiş olduğu durumu artık Türkiye’nin üstlenmesi İsrail’in çok da güzeline gitmiyor” biçiminde konuştu.
“Trump Çin’e odaklanmak istediği için Suriye’den çekilmek istiyor”
İsrail’in de Suriye’de kendi bölgesel siyasetleri çerçevesinde gayeleri olduğunu söyleyen İnat, “İsrail, Suriye topraklarının esasen bir kısmını işgal altında tutuyordu. Golan Tepeleri’ndeki işgali biraz daha genişletti. Suriye’de azınlık olan Dürzilere ve Kürtlere onları destekleyeceği istikametinde bir kadro yanlış bildirileri kelam konusu. Ben sizin gerinizdeyim siz mevcut idareyle barışmak zorunda değilsiniz diyor. Bu da Suriye’nin toprak bütünlüğünün önündeki önemli mahzurlardan bir tanesi. Ruslar ve İranlıların tesiri azaldı lakin büsbütün ortadan kalkmadı. Amerikalılar hala oradalar. Trump aslında çekilmeyi istemesine karşın Siyonist lobinin baskısıyla bir biçimde Amerikan askerleri orada kalmaya devam etti. YPG’nin riskinin ortadan kaldırılması konusunda bu ay içerisinde bir gelişme oldu. Şam idaresi ile YPG ortasında bir mutabakat imzalandı. Bu aslında Suriye’nin bölünmesinin önüne geçebilecek müspet bir gelişme. Bu Türkiye için de güzel bir mutabakat. Zira Türkiye’nin temel gayesi zati PKK’nın oradaki kolu olan YPG’nin bir halde silah bırakması ve orada bir özerk idare oluşturmamasıydı. Bu tahlille aslında Amerikan askerlerine de muhtaçlık kalmayacaktır. Burada bir Amerikan ikilemi kelam konusu. Trump Çin’e odaklanmak istediği için Suriye’den çekilmek istiyor. Türkiye’yi daha fazla rahatsız etmek istemiyor. Çin’e karşı siyasetinde Türkiye’yi yanına çekmek istiyor. Fakat Siyonist aktörler Suriye’de bir halde Amerikan varlığının devamını istiyorlar” tabirlerini kullandı.
“Mezhepsel ve etnik farklılıklar bizi savaşa sürüklememeli”
Ortadoğu’da etnik ve mezhepsel farklılıkların aşılarak Avrupa Birliği gibisi bir yapının oluşturulmasının mümkün olup olmadığına yönelik soruyu yanıtlayan İnat, “Avrupa’nın tarihine baktığımızda Ortadoğu’dan daha fazla etnik, mezhep ve bölgesel üstünlük savaşları kelam konusu. Onlar da farklılıkları yönetemedikleri periyotlarda çok büyük savaşlara sürüklendiler. I ve II. Dünya Savaşlarını başlattılar. Bu savaşlarda 80 milyon civarında insan hayatını kaybettiği söyleniyor. Fakat Dünya Savaşı ile birlikte tabanı gördükten ve felaketi yaşadıktan sonra artık farklı bir yol tercih etmeye karar verdiler. ‘Farklılıklarımızı yönetmeyi öğrenmemiz gerekir. Mezhepsel ve etnik farklılıklar bizi savaşa sürüklememeli, bölgesel üstünlük gayreti bizi savaşa sürüklenmeli, ortak hareket etmeliyiz’ dediler ve bunda başarılı oldular. 70 yıldır Avrupa’da bir savaş yok. Bunun yanında ekonomik olarak getirdiği önemli avantajlar kelam konusu. Ortadoğu ülkelerinin de bunu öğrenmesi gerekiyor. Lakin oradan çok uzağız. Lakin 27 ülke dünyanın öteki bir bölgesinde bunu yapabiliyorsa 16 tane ülke Ortadoğu’da bunu neden yapamasın. Yapmaları gereken şey mezhepsel farklılıkları yönetmeyi öğrenmek, etnik farklılıkların çatışmalara sürüklemesini önlemek ve bölgesel güç çabasında birbiriyle çatışmanın değil birlikte hareket etmenin kendilerine daha büyük bir güç getireceğini ve kapasitelerini geliştireceğini öğrenmek. Bu türlü olmuş olsa İsrail bu soykırımı gerçekleştirebilir miydi? Cüret edemeyebilirdi. Bu saldırganlığın Müslümanların birbirlerine karşı çatışmaları savaşmaları birbirlerini öldürmeleriyle alakası yoktur diyebilir miyiz?” dedi. – SAKARYA
