Beyin hastalıkları, çeşitli etkenlerin bir ortaya gelmesiyle ortaya çıkabilen karmaşık sıhhat problemlerini oluşturuyor. Bu etkenler genel olarak; enfeksiyonlar, travmalar, genetik faktörler, çok alkol tüketimi, sigara kullanımı, yetersiz fizikî aktivite ve sıhhatsiz beslenme üzere berbat hayat usulü ile çevresel faktörleri kapsıyor. Bilhassa hipertansiyon, diyabet ve obezite üzere hastalıklar, inme ile başka beyin damar hastalıklarında değerli risk faktörlerini oluşturuyor. Beyin hastalıkları denildiğinde toplumda akla gelen birinci şey ise ekseriyetle ölümcül tablolar oluyor. Acıbadem Kartal Hastanesi Beyin ve Hudut Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Yaşar Bayri, aslında toplumdaki yaygın inanışın tersine, günümüzde pek çok beyin hastalığında kurtulma talihinin arttığına dikkat çekerek, “Her beyin hastalığı ölümcül değildir ve günümüzde gelişen tedavi metotları sayesinde birçok hastalıkta kurtulma bahtı artmıştır. Kesin tedavisi olmayan tablolarda ise hastalığın seyri yavaşlatılmakta ve hastaların hayat kalitesi artırılmaktadır. Lakin, her hastalığın kendine has dinamikleri ve tedavi süreçleri olduğu için ferdi değerlendirmeler ve uzman görüşleri büyük ehemmiyet taşımaktadır” diyor.
7’den 70’e her yaş kümesinde görülüyor!
Toplum tarafından ekseriyetle ileri yaş hastalığı olarak düşünülse de beyin hastalıkları 7’den 70’e her yaş kümesini etkileyebiliyor. Doç. Dr. Yaşar Bayri, ancak değişik yaş kümelerinde birtakım hastalıkların daha sık görülebildiğini vurgulayarak, kelamlarına şöyle devam ediyor: “Serebral palsi, epilepsi, otizm, dikkat eksikliği, hiperaktivite ve genetik hastalıklar bebekler ile çocuklarda daha sık görülürken; migren, depresyon ve anksiyete bozuklukları genç yetişkinlerde; Alzheimer ile parkinson hastalıkları ve inme ise ileri yaşlarda daha sık olarak görülmektedir. Epilepsi, beyin tümörleri, beyin travmaları, multipl skleroz, amyotrofik lateral skleroz (ALS), genetik hastalıklar üzere hastalıklar ise tüm yaş kümelerinde ortaya çıkabilmektedir.”
Erken teşhis tedavinin muvaffakiyetini artırıyor!
Erken teşhis ve tedavi beyin hastalıklarının seyrini olumlu tarafta etkileyerek tedavi muvaffakiyetini artırıyor ve komplikasyon riskini azaltıyor. Bu nedenle, nizamlı sıhhat denetimlerini ihmal etmemek ve beyin hastalıklarına işaret edebilen belirtilerde vakit kaybetmeden tabibe başvurmak yaşamsal kıymet taşıyor. Beyin ve Hudut Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Yaşar Bayri, detaylı nörolojik muayenelerde hudut sisteminin etkilendiğini düşündürecek şikayet ve bulgular saptandığında yahut kuşkulu durumlarda çeşitli görüntüleme metotlarına başvurulduğunu belirterek, “Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR) ve Bilgisayarlı Tomografi (BT) üzere görüntüleme sistemleri; tümörler, anevrizmalar ve başka beyin hastalıklarının erken teşhisinde kullanılan en tesirli yöntemlerdir” diyor.
Bu belirtilerde asla vakit kaybetmeyin!
Beyin hastalıklarının işaretleri, hastalığın cinsine ve ciddiyetine bağlı olarak değişiklik gösterebiliyor. Beyin ve Hudut Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Yaşar Bayri, en yaygın görülen sinyallerini özetlerken, “Bu belirtiler, beyin hastalıklarının teşhisinde kritik ehemmiyete sahiptir ve vakit kaybetmeden uzman bir doktora başvurulmasını gerektirmektedir” diyor.
- Özellikle sabahları daha şiddetli olan baş ağrıları
- Yemeklerle ilişkisiz bulantı ve kusma
- Bulanık görme, çift görme yahut görme kaybı üzere görme sorunları
- Yürürken istikrar kaybı yahut sakarlık üzere istikrar ile uyum bozuklukları
- Bayılma, kasılmalar ve kısa müddetli hafıza kayıpları gibi tablolar ile seyreden epileptik nöbetler
- Hafıza kaybı, dikkat eksikliği yahut kişilik değişiklikleri üzere bilişsel belirtiler
BEYİN SIHHATİ İÇİN 7 TESİRLİ ÖNERİ!
Beyin ve Hudut Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Yaşar Bayri, “Yaşam alışkanlıklarınızda kimi kurallara dikkat ederek beyin sıhhatinizi koruyabilir ve hayat kalitenizi artırabilirsiniz. Unutmayın, sağlıklı bir beyin, sağlıklı bir hayatın temel taşlarından biridir” diyor. Doç. Dr. Yaşar Bayri, beyin sıhhatinizi desteklemek için dikkate almanız gereken kimi temel noktaları şöyle sıralıyor:
Akdeniz tipi beslenin!
Beyin sıhhatinizi korumak için Akdeniz tipi beslenmeye itina gösterin. Bu diyet; zeytinyağı, taze zerzevat ve meyveler, tam tahıllar, balık ile kuruyemişler üzere besinleri içeriyor. Beyin işlevlerini desteklemek için bilhassa omega-3 yağ asitleri, antioksidanlar ve B vitaminleri içeren besinleri sofranızdan eksik etmeyin.
Düzenli antrenman yapın
Beyin sıhhatiniz için tertipli olarak fizikî aktivite yapmanız çok değerli. Haftada en az 150 dakika orta seviyede aerobik antrenman (yürüyüş, yüzmek, yavaş tempoda bisiklet sürmek gibi) beyin hücrelerinin yenilenmesine yardımcı oluyor ve bilişsel fonksiyonları artırıyor.
Yeterli müddet uyumaya itina gösterin
Beyin sıhhati için uyku müddeti ve kalitesi de kritik bir ehemmiyete sahip. Uyku, beyin hücrelerinin onarılmasına ve hafıza kusurlarının azaltılmasına yardımcı oluyor. Günde 7-9 saat uyumaya ve yatak odasında cep telefonu ile elektronik aygıtlar bulundurmamaya dikkat edin.
Zihinsel sıhhatinizi destekleyin
Kronik gerilim korku, kaygı ve huzursuzluk gibi hislerin artmasına neden olarak anksiyete bozukluklarına yer hazırlıyor ve uyku kalitesini de bozarak beyin sıhhatini olumsuz etkileyebiliyor. Meditasyon, yoga yahut derin nefes alma teknikleri üzere gerilim idaresi teknikleriyle zihinsel sıhhatinizi destekleyin.
Yeni bir lisan öğrenin, müzik aleti çalın
Beyin sıhhatinizin korunmasında zihinsel aktiviteler de değer taşıyor. Bulmaca çözmek, kitap okumak, yeni bir lisan öğrenmek yahut müzik aleti çalmak üzere aktiviteler, beyin işlevlerini geliştiriyor.
Sigarayı bırakın, alkolü kısıtlayın
Sigara ve alkol beyin hücrelerine ziyan verebiliyor, bilişsel gerilemeyi hızlandırabiliyor. Sigara içiyorsanız çabucak bırakın, alkol tüketimini kısıtlayın.
Arkadaşlarınızla vakit geçirin
Sosyal ilişkiler kurmak ve etkin bir toplumsal ömür sürmek, zihinsel sıhhatimizi destekliyor. Münasebetiyle, arkadaşlarınızla vakit geçirmek ve topluluk aktifliklerine katılmak üzere toplumsal aktiviteler beyin sıhhatinizi olumlu istikamette etkileyecektir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
