Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, politikalarında tohumculuğa özel kıymet gösterdiklerini belirterek, “Son 23 yılda, Türkiye’de tohumculuk konusunda faaliyet gösteren firma sayısı 1117’ye çıktı, bu firmaların yüzde 94’ü yerlidir. Sertifikalı tohumluk üretimimizi 9 kat artışla 1 milyon 300 bin tona çıkardık.” dedi.
Yumaklı, Milletlerarası Tohum Federasyonu (ISF) tertibinde, İstanbul Kongre Merkezinde düzenlenen Dünya Tohumculuk Kongresinde yaptığı konuşmada, dünyada son çeyrek yüzyılda yaşanan gelişmeler dikkate alındığında, ziraî üretimin stratejik kıymetinin her geçen gün arttığını söyledi.
Tarımsal üretimin stratejik pozisyonunun artmasındaki en kıymetli nedenlerin başında, sanayi kesimini, üretimi, ticareti ve global tedarik zincirini etkileyen “yeni normal”in geldiğini söz eden Yumaklı, Kovid-19 salgınıyla başlayan bu sürecin, iklim değişikliği, ekonomik krizler, afetler, bölgesel çatışmalar, savaşlar, siber tehditlerle global riskleri değerli derecede artırdığını belirtti.
Yumaklı, bu durumun, dünyanın birçok ülkesinde besin güvenliği noktasında meselelerin yaşanmasına sebep olduğuna dikkati çekerek, bu gelişmelerin global manada ülkeleri ziraî üretim konusunda daha milliyetçi davranmaya ittiğini bildirdi.
Tarım alanında ülkelerin üzerinde çalıştığı siyasetlere bakıldığında 4 hususun ön plana çıktığını söz eden Yumaklı, “Yeni olağanın tesirlerine karşı sürdürülebilir üretim, teknoloji ve dijitalleşmenin bölüme entegrasyonu, ziraî AR-GE faaliyetlerinde randıman ve kaliteye odaklanma, aile işletmelerinin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması. Bu 4 mevzu, muhtaçlığı karşılamak için besin arz güvenliğinin sağlanacağı yol haritasını gösteriyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Yumaklı, Birleşmiş Milletler (BM) Besin ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından yayımlanan rapora nazaran, 2050 yılına kadar bugünden daha fazla besine muhtaçlık duyulacağının altını çizerek, bütün bu süreçlerin merkezinde, tohumculuk dalının yer aldığını belirtti.
103 ülkeye tohum ihracatı
Devlet olarak tohumculuk kesimini desteklediklerini, siyasetlerinde tohumculuğa özel ehemmiyet gösterdiklerini tabir eden Yumaklı, şöyle devam etti:
“Son 23 yılda, Türkiye’de tohumculuk konusunda faaliyet gösteren firma sayısı 1117’ye çıktı, bu firmaların yüzde 94’ü yerlidir. Sertifikalı tohumluk üretimimizi 9 kat artışla 1 milyon 300 bin tona yükselttik. Sertifikalı fide ve fidan üretimimizi 46 kat artışla, 186 milyon adede yükselttik. Cet Tohumu Projesiyle, 49 mahallî çeşidi araştırma enstitülerimiz ismine tescil edip, muhafaza altına aldık. Kuraklığa güçlü 79, soğuğa sağlam 3 tohumluk çeşidi geliştirdik ve çiftçilerimizin hizmetine sunduk. 2 tohum gen bankamızda, yaklaşık 122 bin tohum malzemesini koruma ediyoruz. 18 gen bankasında, 107 cinse ilişkin, 10 binden fazla canlı örneği koruyoruz. Bütün bunlar bize hem kendi ülkemizin gereksinimlerini hem de tedarik muhtaçlığı olan ülkelerin muhtaçlıklarını karşılamak üzere 103 ülkeye tohum ihracatı yapılması sonucunu getirdi. Bugün prestijiyle bu sayının 340 milyon dolar düzeyine geldiğini belirtmek istiyorum.”
Türkiye’nin ziraî hasıla bakımından birinci 8 ülkeden biri, ziraî eser ihracatına husus 8 eserde dünyada birinci 3 ülkeden biri olduğuna vurgu yapan Yumaklı, bu başarıda tohumculuk bölümünün değerli hissesi olduğunu bildirdi.
Yumaklı, 4. Tarım Orman Şura’sında tohumculuğun ele alınan en kıymetli bahislerden biri olduğuna işaret ederek, “Tohumculuk konusunda 1 çalışma kümesinde değil, 8 farklı çalışma kümesinde da tohum konusu her tarafıyla ele alındı.” dedi.
Şura’da sırf üretimin artırılmasının ele alınmadığını, tohumculukla ilgili 5 maksat belirlendiğini anlatan Yumaklı, şunları kaydetti:
“Tohum sıhhati tahlil ortam ve usullerinin geliştirilmesi, sertifikalı tohumluk üretiminin ve kullanımının artırılması, sertifikasız tohumluk satışının önlenmesi, tohumculuk işletmelerinin birebir vakitte sanayi işletmesi sayılması, yerlilik ve ulusallık oranları yüksek tohum üretimi. Tohumculukla ilgili 27’si kısa vadeli olmak üzere toplam 48 strateji de belirlendi. Şura kararları, tarımın geleceğini şekillendirecek stratejik bir seyahatin başlangıcıdır. Bütün dünyada olduğu üzere aslında tohum başlığının ne kadar değerli olduğunu, toplumların da kamuoyunun da çok daha net bir halde bilgilendirilmesinin değerli olduğunun altını çiziyorum.”
“Tüm dünya takip ediyor”
Tohum Sanayicileri ve Üreticileri Alt Birliği (TSÜAB) Lideri Yıldıray Gençer de, Türkiye’de tohumculuğun muvaffakiyet kıssası yazmaya devam ettiğini belirterek, “100’den fazla ülkeye tohum ihraç eden güçlü bir bölümüz. Tüm dünya da bunu takip ediyor. Kongrenin de başarılı bir biçimde geçmesini temenni ediyorum.” dedi.
Türkiye Tohumcular Birliği (TÜRKTOB) Yönetim Kurulu Başkanı Hacı Ömer Güler de, ülkenin ziraî üretimin yanında coğrafik pozisyonunun da kıymetli olduğunu belirterek, “Umuyorum ki, kongrede alınan kararlar ülkedeki bütün dalların önünü aydınlatacaktır.” sözünü kullandı.
