ABD Başkanı Donald Trump, dün çok tartışılan bir karara daha imza attı ve bütün ülkelere ek gümrük vergisi getirdi. Ortalarında Türkiye’nin de bulunduğu pek çok ülkeye taban oranı olan yüzde 10 uygulanırken, ticaret savaşı için daha kritik görülen Çin (%54) ve Tayvan (%32) üzere ülkelere çok yüksek oranlarda gümrük vergileri getirildi. Trump’ın açıklaması sonrası, bu ek vergilerin bilhassa teknoloji şirketleri için yıkıcı sonuçlar doğurabileceği konuşulmaya başlandı. Hakikaten bunun emarelerini daha birinci günden görmeye başladık. Bu karar sonrası NASDAQ borsasında önemli bir düşüş yaşanırken, Mükemmel Yedili olarak isimlendirilen Alphabet (Google), Amazon, Apple, Meta, Microsoft, Nvidia ve Tesla toplamda 1 trilyon dolar değer kaybetti.
Özellikle Apple yüzde 9 kıymet kaybederek son beş yıldaki en büyük düşüşünü yaşadı. Birebir biçimde Amazon da yüzde 9 bedel kaybederken, Nvidia payları de yüzde 7 düştü. NASDAQ’da genel olarak yüzde 6’lık küçülme yaşandı.
Donald Trump’ın Ek Vergileri Yapay Zekanın da Maliyetini Arttırdı
Özellikle Çin, Tayvan, Vietnam üzere ülkelere getirilen yüksek gümrük vergileri, başta yarı iletkenler olmak üzere teknoloji dünyası için kritik olan pek çok eser ve kaynağın maliyetini bir anda arttırmış oldu. Zira değerli minerallerden çeliğe kadar bütün gereçlerin maliyeti bir anda yüzde 50 artmış durumda. Bu artışın akıllı telefonlardan elektrikli arabalara kadar neredeyse her teknolojik eseri etkilemesi bekleniyor. Lakin bilhassa yapay zeka odaklı teşebbüslerin bundan yara olacağı düşünülüyor.
DeepSeek ve Alibaba üzere Çinli şirketlerinde de dâhil olmasıyla düzgünden düzgüne kızışmış olan yapay zeka yarışında öne geçmek isteyen şirketler, data merkezlerine yüz milyarlarca dolar yatırım yapmayı planlıyordu. Lakin Trump’ın dün açıkladığı ek vergilerle birlikte bu veri merkezlerini kurmanın ve işletmenin maliyeti de bir anda katlanmış oldu. Zira bu data merkezlerinde kullanılan çiplerin değerli bir kısmı Tayvan, Vietnam, Tayland üzere ülkelerden ithal ediliyor. Hâliyle bu da maliyetlerin bir anda artacağı manasına geliyor. Bu durum, yapay zeka alanındaki yatırımları yine tartışmaya açmış durumda. Gerçekten daha şimidden birtakım şirketlerin bu bahiste geri adım atmaya başladığını görüyoruz.
Bunun birinci örneklerinden biri Microsoft oldu. Ortalarında Endonezya ve Avustralya üzere yabancı ülkelerin de olduğu çeşitli bölgelerde data merkezleri kurmak için 80 milyar dolar bütçe ayıran Microsoft, bu yatırımları şimdilik kızağa çekti. Microsoft, bilgi merkezlerine ayırdığı 80 milyar dolarlık bu bütçeyi kullanmaktan vazgeçmediğini söylüyor. Fakat bu yatırımların yavaşlatılmış olması, data merkezleri için çizilen yol haritasının tekrar gözden geçirilmekte olduğunu gösteriyor. Üstelik Microsot bu mevzuda yalnız da değil. Trump’ın dün açıkladığı ek vergiler, yurt dışıyla kontaklı yatırımları kuşkulu hâle getirmiş durumda. Bunun da bilhassa yeni data merkezlerinin kurulmasını yavaşlatacağı düşünülüyor. Bunun ABD ile Çin ortasındaki yapay zeka yarışında nasıl bir tesiri olacağını bekleyip göreceğiz ancak şu an için bu karar ABD’nin suratını kırmış üzere görünüyor.
